We wcześniejszym artykule dotyczącym przerwania biegu przedawnienia przy wykorzystaniu zawezwania do próby ugodowej przed Sądem powszechnym wskazano, iż nie każda próba ugodowa doprowadzi do zamierzonego przez wierzyciela skutku, czyli wydłużenia czasu na dochodzenie roszczenia.
W orzecznictwie zaczął dominować pogląd, iż próba ugodowa podjęta tylko w celu przerwania przedawnienia stanowi niewłaściwe wykorzystanie tej instytucji, której celem jest zakończenie sporu ugodą i odciążenie wymiaru sprawiedliwości od konieczności prowadzenia kosztownych i długotrwałych procesów sądowych. Odzwierciedleniem tego stał się nowy przepis zawarty w art. 185 § 1[1] k.p.c., zgodnie z którym wniosek o zawezwanie do próby ugodowej powinien zawierać propozycję ugodową, czyli propozycję ustępstw na jakie gotów jest przystać wierzyciel. Brak propozycji ugodowej to brak formalny wniosku o zawezwanie do próby ugodowej uniemożliwiający dalsze rozpatrywanie sprawy. Innymi słowy obecnie przyjmuje się, iż tylko działanie wierzyciela ukierunkowane na zawarcie ugody wywołuje dodatkowy skutek w postaci przerwania biegu przedawnienia.
To nowe stanowisko ukształtowane w ostatnich latach może zostać podważone w związku z decyzją Sądu Najwyższego zawartą w postanowieniu z dnia 16 października 2020 r. /sygn. akt IV CSK 107/20/ o przekazaniu do rozstrzygnięcia powiększonemu składowi Sądu Najwyższego zagadnienia prawnego w którym m.in. poddano w wątpliwość czy próba ugodowa w ogóle przerywa przedawnienie.
Konsekwencje ewentualnego uznania przez powiększony skład Sądu Najwyższego, iż próba ugodowa nie przerywa biegu przedawnienia będą miały znaczenie zwłaszcza dla wszystkich procesów w toku, w których powód dochodzi roszczeń wcześniej objętych próbą ugodową. Byłyby to procesy mające za przedmiot roszczenia przedawnione mimo, iż w dacie składania pozwu podmiot uprawniony był przeświadczony, że bieg przedawnienia przerwał. Odpowiedź na wskazane zagadnienie prawne będzie miała także wpływ na postępowania związane z próba ugodową będące w toku, gdyż może się okazać, iż czynności wierzycieli związane z próba ugodową pochłonęły czas jaki został na wniesienie pozwu przed upływem terminu przedawnienia.
Mariusz Sawicki
Radca prawny